مقدمه
قبل از آشنایی با رشته مهندسی مکانیک لازم است درباره یک نکته توضیحی ارائه گردد و آن ذهنیت غلطی است که درباره این رشته وجود دارد. معمولا با شنیدن کلمه مکانیک، تمامی اذهان متوجه مکانیکی اتومبیل و مشاغل جانبی آن می‌گردد، در حالی که رشته مهندسی مکانیک، به جز یک درس یک واحدی، تقریبا هیچ ارتباطی با این مشاغل ندارد. البته شایان ذکر است که دانشجویان این رشته در دروس خود با اصول طراحی و نحوه عملکرد دستگاهها و بخشهای مختلف به کار رفته در اتومبیل آشنا می‌شوند و اصولا می‌توان اتومبیل را مظهر مجسم مهندسی مکانیک دانست.
این رشته در طول تاریخ حیات خود، مسیری طولانی را پیموده، اما همواره دو اصل اولیه خود، یعنی کوشش برای ابداع ابزارهای جدید و افزایش توانایی آنها را در نظر داشته است.در حال حاضر مکانیک را می‌توان بخشی از علم فیزیک و دانست که با استفاده از مفاهیم و اصول علوم
فیزیک و ریاضی، به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آنها می پردازد.
در مورد تاریخچه پیدایش این رشتـه می‌توان گـفت که در ابتـدا رشتـه‌ای تحت عنـوان ‹‹ بـرق و ماشین ›› یا ‹‹
الکترومکانیک ›› به وجود آمد که ترکیبی از دو رشته برق و مکانیک بود. بعدها با توجه به پیشرفت علوم و فنون، این دو رشته از هم جدا شدند.
رشته‌های متعدد دیگری مانند مهندسی شیمی، مهندسی مواد، هوا فضا و کشتی سازی نیز در ابتدا جزء مجموعه مهندسی مکانیک بودند که آنها هم با توجه به پیشرفت و تخصصی شدن علوم، از مجموعه مهندسی مکانیک جدا شدند. رشته مهندسی مکانیک در ابتدا به صورت رشته مکانیک عمومی ارائه می‌شد که کلیاتی از گرایش‌های مختلف این رشته ـ در حال حاضر ـ را در برداشت، ولی با پیشرفت و نیاز صنعت به تخصصهای مختلف در این زمینه، از درون مکانیک عمومی، دو گرایش طرحی جامدات و حرارت و سیالات، و کمی بعد از آن، گرایش ساخت و تولید بیرون آمد.
سطوح رشته
|
| ردیف |
نام دانشگاه |
کاردانی |
کارشناسی |
ارشد |
دکترا |
| 1 |
آزاد- اهواز |
|
* |
|
|
| 2 |
آزاد- بجنورد |
|
* |
|
|
| 3 |
آزاد- بیرجند |
|
* |
|
|
| 4 |
آزاد- تبریز |
|
* |
|
|
| 5 |
آزاد- تهران |
|
* |
|
|
| 6 |
آزاد- خمینی شهر |
|
* |
|
|
| 7 |
آزاد- دزفول |
|
* |
|
|
| 8 |
آزاد- ساری |
|
* |
|
|
| 9 |
آزاد- سمنان |
|
* |
|
|
| 10 |
آزاد- شوشتر |
|
* |
|
|
| 11 |
آزاد- شیراز |
|
* |
|
|
| 12 |
آزاد- نجف آباد |
|
* |
|
|
| 13 |
آزاد- کاشان |
|
* |
|
|
| 14 |
آزاد- کرج |
|
* |
|
|
| 15 |
آزاد- کرمان |
|
* |
|
|
| 16 |
آزاد-ابهر |
|
* |
|
|
| 17 |
آزاد-اراک |
|
* |
|
|
| 18 |
آزاد-تاکستان |
|
* |
|
|
| 19 |
آموزشکده فنی اراک |
|
* |
|
|
| 20 |
ارومیه |
|
* |
|
|
| 21 |
امام خمینی قزوین |
|
* |
|
|
| 22 |
بابلسر |
|
* |
|
|
| 23 |
بندرعباس |
|
* |
|
|
| 24 |
بوشهر |
|
* |
|
|
| 25 |
بیرحند |
|
* |
|
|
| 26 |
تبریز |
|
* |
|
|
| 27 |
تهران |
|
* |
|
|
| 28 |
دانشکده مهندسی گلپایگان |
|
* |
|
|
| 29 |
زابل |
* |
|
|
|
| 30 |
زاهدان |
|
* |
|
|
| 31 |
زنجان |
|
* |
|
|
| 32 |
سمنان |
|
* |
|
|
| 33 |
شهیدچمران اهواز |
* |
* |
|
|
| 34 |
شیراز |
|
* |
|
|
| 35 |
صنعتی اصفهان |
|
* |
|
|
| 36 |
صنعتی امیرکبیر |
|
* |
|
|
| 37 |
صنعتی خواجه نصیر |
|
* |
|
|
| 38 |
صنعتی شاهرود |
|
* |
|
|
| 39 |
صنعتی شریف |
|
* |
|
|
| 40 |
محقق اردبیلی اردبیل |
|
* |
|
|
| 41 |
کاشان |
|
* |
|
|
| 42 |
یاسوج |
* |
* |
|
|
| 43 |
یزد |
|
* |
|
|
درسهای رشته
|
| ردیف |
نام درس |
ردیف |
نام درس |
| 1 |
آزمایشگاه انتقال حرارت |
2 |
آزمایشگاه ترمودینامیک |
| 3 |
آزمایشگاه دینامیک و ارتعاشات |
4 |
آزمایشگاه شیمی |
| 5 |
آزمایشگاه علم و مواد |
6 |
آزمایشگاه فیزیک 1 |
| 7 |
آزمایشگاه فیزیک 2 |
8 |
آزمایشگاه ماشینهای حرراتی |
| 9 |
آزمایشگاه مبانی مهندسی برق |
10 |
آزمایشگاه مقاومت مصالح |
| 11 |
آزمایشگاه مکانیک سیالات |
12 |
آزمایشگاه کنترل اتوماتیک |
| 13 |
ارتعاشات مکانیکی |
14 |
استاتیک |
| 15 |
انتقال حرارت 1 |
16 |
انقلاب اسلامی و ریشههای آن |
| 17 |
پروژه تخصصی |
18 |
تاریخ اسلام |
| 19 |
تربیت بدنی 2 |
20 |
ترمودینامیک 1 |
| 21 |
ترمودینامیک 2 |
22 |
دینامیک |
| 23 |
دینامیک ماشین |
24 |
روشهای تولید و کارگاه |
| 25 |
روشهای طراحی مهندسی |
26 |
ریاضی 1 |
| 27 |
ریاضی 2 |
28 |
ریاضی مهندسی |
| 29 |
زبان تخصصی |
30 |
زبان خارجی |
| 31 |
سیستمهای اندازهگیری |
32 |
شناخت فلزات صنعتی |
| 33 |
شیمی عمومی |
34 |
طراحی اجزاء 1 |
| 35 |
طراحی اجزاء 2 |
36 |
طراحی بدنه و شاسی خودرو |
| 37 |
طراحی ماشین به کمک کامپیوتر |
38 |
طراحی ماشینهای ابزار و تولید |
| 39 |
طراحی ماشینهای دوار |
40 |
طراحی ماشینهای سنگین |
| 41 |
طراحی موتورهای احتراق داخلی |
42 |
طراحی مکانیزمها |
| 43 |
علم مواد |
44 |
فارسی |
| 45 |
فیزیک 1 |
46 |
فیزیک 2 |
| 47 |
مبانی مهندسی برق 1 |
48 |
متون اسلامی (آموزش زبان عربی) |
| 49 |
محاسبات عددی |
50 |
مدیریت و اقتصاد صنعتی |
| 51 |
معادلات دیفرانسیل |
52 |
معارف اسلامی 2 |
| 53 |
مقاومت مصالح 1 |
54 |
مقاومت مصالح 2 |
| 55 |
مقاومت مصالح 3 |
56 |
مکانیک سیالات 1 |
| 57 |
مکانیک سیالات 2 |
58 |
مکانیک مواد مرکب |
| 59 |
نقشه کشی 2 |
60 |
نقشه کشی صنعتی 1 |
| 61 |
یاتاقان و روغنکاری |
62 |
کارآموزی 1 (یکماه) |
| 63 |
کارآموزی 2 (یکماه) |
64 |
کارگاه اتومکانیک |
| 65 |
کارگاه جوشکاری و ورقکاری |
66 |
کارگاه ریختهگری |
| 67 |
کارگاه ماشین ابزار و ابزار سازی |
68 |
کنترل اتوماتیک |
صنعت و بازار کار
رشته مهندسی
مکانیک در ابتدا بصورت رشته مکانیک عمومی ارایه می‌شد که کلیاتی از گرایش‌های مختلف این رشته- در حال حاضر- را دربرداشت، ولی با پیشرفت و نیاز صنعت به تخصصهای مختلف در این زمینه، از دوران مکانیک عمومی، دو گرایش طراحی جامدات و حرارت و سیالات و کسی بعد از آن، گرایش ساخت و تولید بیرون آمدند. زمینه اصلی کار رشته مهندسی مکانیک را می‌توان طراحی، ساخت،
نصب، راه اندازی، بهره برداری،
تعمیر و نگهداری صنایع گوناگون دانست. به همین جهت، به جرأت می‌توان گفت که مهندسی مکانیک، وسیع‌ترین و متنوع‌ترین زمینه کاری را در بین تمام رشته‌های مهندسی داراست.
